سال ۱۸۵ هجری قمری

سال ۱۸۵ هجری قمری
< ۱۸۶ - ۱۸۴ >
۳ - قرن ۲ هجری قمری - ۱
امامت
امام رضا(ع)
(دوره امامت: ۲۰ سال از ۱۸۳ تا ۲۰۳ق)
حکومت‌های سرزمین‌های اسلامی
بنی‌عباس در عراق هارون عباسی
وقایع مهم
بیعت با احمد بن عیسی بن زید بر علیه هارون عباسی
تولدها و وفات‌ها
وفات مطلب بن زیاد بن ابی زهیر القرشی
وفات عباد بن العوام
وفات محمد بن ابراهیم الامام
وفات ابراهیم بن محمد بن الحارث

سال ۱۸۵ هجری قمری از سال‌شمار هجری قمری مصادف است با سومین سال از دوره بیست ساله امامت امام رضا(ع) و شانزدهمین سال خلافت هارون الرشید عباسی. در این سال به صورت مخفیانه بر علیه هارون عباسی با احمد بن عیسی بن زید بن علی بیعت شد.

در سال ۱۸۵ هجری قمری برخی از اصحاب امامان همچون مطلب بن زیاد بن ابی زهیر القرشی، عباد بن العوام، محمد بن ابراهیم الامام و ابراهیم بن محمد بن الحارث وفات یافتند.

معرفی

روز نخست این سال یعنی ۱ محرم مصادف است با چهارشنبه ۴ بهمن سال ۱۷۹ شمسی و ۲۴ ژانویه سال ۸۰۱ میلادی. روز پایانی سال یعنی ۳۰ ذی‌الحجة، مصادف است با یکشنبه ۲۳ دی سال ۱۸۰ شمسی و ۱۳ ژانویه سال ۸۰۲ میلادی.

سال ۱۸۵ هجری قمری، سومین سال از دوره بیست ساله امامت امام رضا(ع) و در زمان حکومت هارون عباسی بود. این سال شانزدهمین سال خلافت هارون الرشید عباسی محسوب می‌شود.

رویدادهای تاریخی

ابن مسکویه نویسنده کتاب تجارب الامم معتقد است که در این سال حادثه مهمی که قابل ذکر باشد، رخ نداده است؛ اما مورخان دیگر به بعضی از حوادث این سال از جمله چندین انتصاب جدید در دولت عباسیان و چندین شورش در سرزمین‌های اسلامی اشاره کرده‌اند.

همچنین در این سال به صورت مخفیانه با احمد بن عیسی از نوادگان زید بن علی بن حسین بر علیه هارون عباسی، بیعت شد. وی از فقیهان و عالمان بزرگ زیدیه بود. هارون الرشید او را در سال ۱۸۸ق دستگیر و زندانی کرد؛ اما او از زندان گریخت و به بصره رفت و شیعیان را با نامه‌نگاری به یاری خودش دعوت نمود. وی تا آخر عمر به مدت ۶۰ سال به صورت مخفیانه زندگی کرد.

درگذشتگان

  • عباد بن العوام از شیعیان، عالمان و زاهدان ساکن بغداد و مورد وثوق اهل سنت. وی از جمله عالمان و بزرگانی بود که از ابراهیم بن عبدالله حسنی حمایت کرده و به همراه او قیام کرد و مردم را نیز به قیام تشویق نمود. برخی از جمله ابن سعد معتقدند که او در این سال وفات یافته است.
  • ابراهیم بن محمد بن الحارث از اصحاب امام صادق(ع) که در روایات با عنوان ابو اسحاق الفزاری شناخته می‌شود. وی از عالمان بزرگ و از شاگردان اوزاعی و مورد احترام هارون الرشید بود. او را نویسنده کتابی در موضوع سیره با عنوان «کتاب السیر، فی الاخبار و الأحداث» دانسته‌اند. مامقانی او را از محدثان و فقیهان مورد اعتماد اهل سنت در کوفه دانسته است. محدثان زیادی از او روایت نقل کرده‌اند. عده‌ای وفات او را در این سال گزارش کرده‌اند.

همچنین می‌توان از افراد دیگری چون عیسی بن موسی التیمی ملقب به غنجار از عالمان و بزرگان شهر بخارا و شاگرد سفیان ثوری، محمد بن مسروق بن معدان الکندی، فقیه و محدث کوفی، رابعه عدویه از بانوان مشهور و از عالمان و عابدان و صوفیان برجسته، زیاد بن الربیع الیحمدی معروف به أبو خداش البصری از روایان معروف و مورد اعتماد اهل سنت؛ عباس بن محمد بن علی از والیان و بزرگان عباسی و ضمام بن اسماعیل از روایان مشهور که در این سال وفات نمودند، اشاره کرد.

پانویس

  1. ↑ «»، باحساب.
  2. ↑ خضری، تاریخ تشیع، ۱۳۹۱ش، ص۱۹۱؛ منتظر القائم، تاریخ امامت، ۱۳۸۶ش، ص۲۲۳؛ گروه تاریخ پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، تاریخ تشیع، ۱۳۸۹ش، ص۱۱۶.
  3. ↑ ابن مسکویه، تجارب الأمم، ۱۳۷۹ش، ج۳،ص۵۲۶.
  4. ↑ طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۸، ص۲۷۳؛ ابن کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۷ق، ج۱۰، ص۱۸۶؛ ابن اثیر، الکامل، ۱۳۸۵ش، ج۶، ص۱۶۸.
  5. ↑ ذهبی، تاریخ الإسلام، ۱۴۱۳ق، ج۱۲، ص۱۸؛ صفدی، الوافی بالوفیات، ۱۴۰۱ق، ج۷، ص۲۷۱.
  6. ↑ ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، بیروت، ص۴۹۲.
  7. ↑ زرکلی، الأعلام، ۱۹۸۹م، ج۱، ص۱۹۱.
  8. ↑ یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، بیروت، ج۲، ص۴۲۳.
  9. ↑ یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، بیروت، ج۲، ص۴۲۳؛ زرکلی، الأعلام، ۱۹۸۹م، ج۱، ص۱۹۱.
  10. ↑ یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، بیروت، ج۲، ص۴۲۳.
  11. ↑ شیخ صدوق، عیون أخبار الرضا(ع)، ۱۳۷۸ق، ج۲، ص۱۴۵.
  12. ↑ زرکلی، الأعلام، ۱۹۸۹م، ج۱، ص۱۹۱.
  13. ↑ طوسی، رجال الطوسی، ۱۳۷۳ش، ص۳۱۱.
  14. ↑ شبستری، الفائق فی رواة و أصحاب الإمام الصادق(ع)، ۱۴۱۸ق، ج۳، ص۲۶۰.
  15. ↑ سبحانی، موسوعة طبقات الفقهاء، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۵۳۶.
  16. ↑ نمازی شاهرودی، مستدرکات علم رجال الحدیث، ۱۴۱۴ق، ج۷، ص۴۳۲.
  17. ↑ سبحانی، موسوعة طبقات الفقهاء، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۵۳۶.
  18. ↑ برای نمونه نگاه کنید به: ابن حنبل، مسند احمد بن حنبل، ۱۴۱۶ق، ج۳۰، ص۳۹۸؛ ابن ماجه، سنن ابن ماجه، ۱۴۱۸ق، ج۴، ص۱۵۰.
  19. ↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۶، ص۳۶۰؛ ابن حجر عسقلانی، تهذیب التهذیب، ۱۳۲۵ق، ج۱۰، ص۱۷۸؛ سبحانی، موسوعة طبقات الفقهاء، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۵۳۷.
  20. ↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۷، ص۲۳۸.
  21. ↑ بندنیجی قادری، جامع الأنوار، ۱۴۲۲ق، ص۱۹۱.
  22. ↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۷، ص۲۳۸؛ ابن جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۹، ص۱۰۸؛ شوشتری، قاموس الرجال، ۱۴۱۰ق، ج۵، ص۶۵۲.
  23. ↑ ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، بیروت، ص۳۱۱؛ ابن العماد حنبلی، شذرات الذهب، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۲۰۳؛ بلعمی، تاریخنامه طبری، ۱۳۷۳ش، ج۴، ص۱۱۲۵.
  24. ↑ ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، بیروت، ص۳۱۵، ۳۲۳.
  25. ↑ ابن العماد حنبلی، شذرات الذهب، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۲۰۳.
  26. ↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۷، ص۲۳۸؛ ابن جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۹، ص۱۰۸؛ بندنیجی قادری، جامع الأنوار، ۱۴۲۲ق، ص۱۹۱.
  27. ↑ طوسی، رجال الطوسی، ۱۳۷۳ش، ص۲۷۶.
  28. ↑ نجاشی، رجال النجاشی، ۱۳۶۵ش، ص۳۵۵.
  29. ↑ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۵۱، ص۲۲۸-۲۲۹؛ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۰۲.
  30. ↑ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۵۱، ص۲۲۷؛ صفدی، الوافی بالوفیات، ۱۴۰۱ق، ج۱، ص۳۴۱.
  31. ↑ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۰۲؛ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۵۱، ص۲۲۷؛ صفدی، الوافی بالوفیات، ۱۴۰۱ق، ج۱، ص۳۴۱.
  32. ↑ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۱۷ق، ج۱ ؛ ص۴۰۲؛ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۵۱، ص۲۲۹؛ ابن شداد، الأعلاق الخطیرة، ۱۹۵۳م، ج۳، ص۶۹۸؛ صفدی، الوافی بالوفیات، ۱۴۰۱ق، ج۱، ص۳۴۱.
  33. ↑ شبستری، الفائق فی رواة و أصحاب الإمام الصادق(ع)، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۲۳۶.
  34. ↑ طوسی، رجال الطوسی، ۱۳۷۳ش، ص۲۴۱.
  35. ↑ کلینی، الكافي، ۱۴۰۷ق، ج‏۶، ص۵۴۰.
  36. ↑ شوشتری، قاموس الرجال، ۱۴۱۰ق، ج۶، ص۱۷۰.
  37. ↑ مامقانی، تنقیح المقال، بی‌تا، ج۲، قسم الاول، ص۱۵۳.
  38. ↑ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۱۷ق، ج۱۱، ص۳۹؛ شوشتری، قاموس الرجال، ۱۴۱۰ق، ج۶، ص۱۷۱؛ نمازی شاهرودی، مستدرکات علم رجال الحدیث، ۱۴۱۴ق، ج۴، ص۴۳۵؛ شبستری، الفائق فی رواة و أصحاب الإمام الصادق(ع)، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۲۳۷.
  39. ↑ طوسی، رجال الطوسی، ۱۳۷۳ش، ص۴۵۷.
  40. ↑ مامقانی، تنقیح المقال، ۱۴۳۱ق، ج۴، ص۲۹۳.
  41. ↑ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۷، ص۱۱۹-۱۳۳؛ زرکلی، الأعلام، ۱۹۸۹م، ج۱، ص۵۹.
  42. ↑ ابن قتیبه، المعارف، ۱۹۹۲م، ص۵۱۴.
  43. ↑ زرکلی، الأعلام، ۱۹۸۹م، ج۱، ص۵۹.
  44. ↑ مامقانی، تنقیح المقال، ۱۴۳۱ق، ج۴، ص۲۹۳-۲۹۴.
  45. ↑ صفدی، الوافی بالوفیات، ۱۴۰۱ق، ج۶، ص۱۰۴.
  46. ↑ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۷، ص۱۳۰-۱۳۱؛ عامری حرضی، غربال الزمان، ۱۴۰۵ق، ص۱۶۹؛ ذهبی، تاریخ الإسلام، ۱۴۱۳ق، ج۱۲، ص۱۷؛ ابن العماد حنبلی، شذرات الذهب، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۳۸۳.
  47. ↑ شبستری، الفائق فی رواة و أصحاب الإمام الصادق(ع)، ۱۴۱۸ق، ج۳، ص۴۸.
  48. ↑ طوسی، رجال الطوسی، ۱۳۷۳ش، ص۲۸۰.
  49. ↑ مامقانی، تنقیح المقال، بی‌تا، ج۳، ص۹۸.
  50. ↑ تفرشی، نقد الرجال، ۱۳۷۷ش، ج۴، ص۱۶۶؛ شبستری، الفائق فی رواة و أصحاب الإمام الصادق(ع)، ۱۴۱۸ق، ج۳، ص۴۸.
  51. ↑ مقریزی، المقفی الکبیر، ۱۴۲۷ق، ج۵، ص۲۸۲.
  52. ↑ ابن کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۷ق، ج‏۱۰، ص۱۸۹؛ ابن جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج‏۹، ص۱۲۵.
  53. ↑ طوسی، الفهرست، نجف اشرف، ص۹۱.
  54. ↑ طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج‏۸، ص۲۷۳؛ طوسی، الفهرست، نجف اشرف، ص۹۱؛ ذهبی، تاریخ الإسلام، ۱۴۱۳ق، ج‏۱۲، ص۱۷.
  55. ↑ ابن کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۷ق، ج‏۱۰، ص۱۸۹.
  56. ↑ سمعانی، الأنساب، ۱۳۸۲ق، ج۱۰، ص۷۷-۷۸.
  57. ↑ صفدی، الوافی بالوفیات، ۱۴۰۱ق، ج۵، ص۲۱.
  58. ↑ ابن خلکان، وفیات الأعیان، بیروت، ج۲، ص۲۸۵-۲۸۷.
  59. ↑ سلمی، طبقات الصوفیة، ۱۴۲۴ق، ص۳۸۷.
  60. ↑ ابن حجر عسقلانی، تهذیب التهذیب، ۱۳۲۵ق، ج۳، ص۳۶۴-۳۵۶؛ صفدی، الوافی بالوفیات، ۱۴۰۱ق، ج۱۵، ص۱۶.
  61. ↑ صفدی، الوافی بالوفیات، ۱۴۰۱ق، ج۱۶، ص۶۳۸.
  62. ↑ صفدی، الوافی بالوفیات، ۱۴۰۱ق، ج۱۶، ص۳۶۶.
  63. ↑ ابن العماد حنبلی، شذرات الذهب، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۳۸۵.

منابع

  • ابن الأثیر، علی بن ابی الکرم، الکامل فی التاریخ، بیروت،دار صادر،دار بیروت، ۱۳۸۵ش.
  • ابن العماد الحنبلی، عبدالحی بن احمد العکری، شذرات الذهب فی اخبار من ذهب، تحقیق الأرناؤوط، بیروت،دار ابن کثیر، ۱۴۰۶ق.
  • ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی بن محمد، المنتظم فی تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق محمد عبدالقادر عطا و مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۱۲ق.
  • ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، تهذیب التهذیب، ۱۳۲۵ق، بیروت، دار صادر، ۱۳۲۵ق.
  • ابن حنبل، احمد بن محمد، مسند الإمام أحمد بن حنبل، بیروت، مؤسسة الرسالة، ۱۴۱۶ق.
  • ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الأعیان و أنباء أبناء الزمان، بیروت، دارالفکر، بی‌تا.
  • ابن شداد، محمد بن علی، الأعلاق الخطیرة فی ذکر أمراء الشام و الجزیرة، دمشق، المعهد العلمی الفرنسی للدراسات العربیة، ۱۹۵۳م.
  • ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق و ذکر فضلها و تسمیة من حلها من الأماثل أو اجتاز بنواحیها من واردیها و أهلها، بیروت، دارالفکر، ۱۴۱۵ق.
  • ابن قتیبة، عبدالله بن مسلم، المعارف، تحقیق ثروت عکاشة، قاهرة، الهیئة المصریة العامة للکتاب، چاپ دوم، ۱۹۹۲م.
  • ابن کثیر الدمشقی، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، بیروت،دار الفکر، ۱۴۰۷ق.
  • ابن ماجه، محمد بن یزید القزوینی، سنن ابن ماجه، بیروت، دارالجیل، ۱۴۱۸ق.
  • ابن مسکویه الرازی، ابو علی، تجارب الأمم، تحقیق ابو القاسم امامی، تهران، سروش، پاپ دوم، ۱۳۷۹ش.
  • ابن‌سعد، محمد، الطبقات الکبری، تحقیق محمد عبدالقادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۱۰ق.
  • ابوالفرج اصفهانی، علی بن الحسین، مقاتل الطالبیین، تحقیق سید احمد صقر، بیروت، دارالمعرفة، بی‌تا.
  • بندنیجی قادری، عیسی صفاء الدین، جامع الأنوار فی مناقب الأخیار، بیروت، الدار العربیة للموسوعات، ۱۴۲۲ق.
  • تفرشی، مصطفی بن حسین، نقد الرجال، قم، موسسة آل البیت(ع) لإحیاء التراث، ۱۳۷۷ش.
  • خضری، سید احمد رضا، تاریخ تشیع، قم، نشر معارف، ۱۳۹۱ش.
  • خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۱۷ق.
  • ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام، تحقیق عمر عبدالسلام تدمری، بیروت، دارالکتاب العربی، چاپ دوم، ۱۴۱۳ق.
  • زرکلی، خیر الدین، الأعلام قاموس تراجم لأشهر الرجال و النساء من العرب و المستعربین و المستشرقین، بیروت، دارالعلم للملایین، چاپ هشتم، ۱۹۸۹م.
  • سلمی، محمد بن حسین، طبقات الصوفیة، بیروت، دارالکتب العلمیة، چاپ دوم، ۱۴۲۴ق.
  • سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الأنساب، حیدرآباد، دائرة المعارف العثمانیة، ۱۳۸۲ق.
  • شبستری، عبدالحسین، الفائق فی رواة و أصحاب الإمام الصادق(ع)، قم، مؤسسة النشرالإسلامی، ۱۴۱۸ق.
  • شوشتری، محمدتقی، قاموس الرجال، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، چاپ دوم، ۱۴۱۰ق.
  • شیخ صدوق، محمد بن علی، عیون أخبار الرضا(ع)، تهران، نشر جهان، ۱۳۷۸ق.
  • صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، بیروت، دارالنشر، چاپ دوم، ۱۴۰۱ق.
  • طبری، محمد بن جریر، تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق محمد أبو الفضل ابراهیم، بیروت، دارالتراث، ۱۳۸۷ق.
  • طوسی، محمد بن حسن، رجال الطوسی، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، چاپ سوم، ۱۳۷۳ش.
  • طوسی، محمد بن حسن، الفهرست، نجف اشرف، مکتبة المرتضویة، بی‌تا.
  • عامری حرضی، یحیی بن ابیبکر، غربال الزمان فی وفیات الأعیان، دمشق، دارالخیر، ۱۴۰۵ق.
  • کلینی، محمد بن یعقوب بن اسحاق، الکافی، تهران، دارالکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.
  • گروه تاریخ پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، تاریخ تشیع، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، ۱۳۸۹ش.
  • گروه علمی موسسه امام صادق(ع)، زیر نظر جعفر سبحانی، موسوعة طبقات الفقهاء، قم، مؤسسة الإمام الصادق(ع)، ۱۴۱۸ق.
  • مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال فی علم الرجال، رحلی، بی‌نا، بی‌جا، بی‌تا.
  • مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال فی علم الرجال، قم، موسسة آل البیت(ع) لإحیاء التراث، ۱۴۳۱ق.
  • مقریزی، احمد بن علی، المقفی الکبیر، بیروت، دارالغرب الإسلامی، چاپ دوم، ۱۴۲۷ق.
  • منتظر القائم، اصغر، تاریخ امامت، قم، دفتر نشر معارف، ۱۳۸۶ش.
  • منسوب به بلعمی، تاریخنامه طبری، تحقیق محمد روشن، تهران، البرز، چاپ سوم، ۱۳۷۳ش.
  • نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، قم، جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة بقم، چاپ ششم، ۱۳۶۵ش.
  • نمازی شاهرودی، علی، مستدرکات علم رجال الحدیث، تهران، فرزند مولف، ۱۴۱۴ق.
  • یعقوبی، احمد بن أبی یعقوب، تاریخ الیعقوبی، بیروت، دار صادر، بی‌تا.
برگرفته از «https://fa.wikishia.net/index.php?title=سال_۱۸۵_هجری_قمری&oldid=735149»